بولینگ (Bowling) ورزشی است که بازیکنان در آن برای به دست آوردن امتیاز باید توپ بولینگ را روی سطح صافی بغلتانند تا اشیایی به نام میله را بزنند. این ورزش نخستین بار در مصر باستان انجام می‌شده‌است. در این ورزش توپ‌هایی با وزن متفاوت وجود دارد، وزن توپ‌ها بین ۶ تا ۱۶ پوند میباشد.
تاریخچه بولینگ
در واقع ورزش بولینگ از زمان های قدیم به عنوان بازی در کشورهای مختلف وجود داشته و با مروری بر تاریخچه آن متوجه خواهیم شد که این بازی در چه زمان و مکانی به یک ورزش رسمی تبدیل شده است . بولینگ ابتدا به عنوان بازی ۵۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در مصر وجود داشته است. بازی های اولیه با سنگی گرد به جای توپ که از بین سه قطعه سنگ مرمر به ۹ سنگی که به شکل گنبد و به جای پین چیده شده بود ، بصورت چرخشی پرتاب می شده است . این بازی در دانمارک با پرتاب توپ گرد سنگی از فاصله ۶۰ پائی ( حدود ۲۰ متر ) به سمت هدفهای سنگی به جای پین انجام می گرفت . این همان ۶۰ پائی است که امروزه بعنوان اصل اول در بولینگ با ۱۰ پین نیز بکار می رود.
تاریخچه مسابقات بولینگ
مسابقات بولینگ از قاره اروپا و کشورهای اسکاندیناوی شروع و بعدها توسط نویسنده ای به نام واشنگتن ایرویک در کتاب مشهور به سوی هدف در سال ۱۸۱۸ با شناختی از پینهای ساخت آمریکا به شکل کنونی به آمریکا کشیده شده است . این بازی در کشورهای مختلف با قوانین و تجهیزات اولیه متفاوتی انجام می شد و در واقع علت و زمان تبدیل ۹ پین در اروپا به ۱۰ پین در آمریکا ، هنوز مشخص نیست . بولینگ در قرن ۱۹ شهرت بسیاری پیدا کرد و برای اولین بار در شهر باوری آمریکا انجمن ملی بولینگ تاسیس شد.
توپ بولینگ
وزن توپ های بولینگ به پوند محاسبه می شود. به ظاهر رنگی این توپ ها نگاه نکنید، حسابی سنگین هستند. از ۶ پوند تا ۱۶ پوند. هر پوند هم ۴۵۰ گرم است. با این حساب سبک ترین توپ بولینگ هم ۲کیلو و ۷۰۰ گرم وزن دارد. پس حواستان باشد که با دست ضعیف یا آسیب دیده نمی شود سراغ این ورزش رفت.
هر کسی برای انتخاب توپ باید به دو نکته توجه کند، وزن توپ و اندازه جای انگشتان. باید توپی را انتخاب کنید که از پس پرتاب کردنش بر بیایید. اندازه انگشتتان هم باید به این سه سوراخ روی توپ بخورد تا با کنترل آن را بغلتانید.لایه رویی توپ ها پلی اتیلن است. در مرکز توپ ها یک فرم استوانه شکل با جنسی شبیه گچ وجود دارد با تعدادی زائده که به چرخیدن توپ کمک می کنند و جهت آن را هم تعیین می کنند.
به توپ های معمولی و آماتور که بیش تر برای تفریح هستند، هاوس بال می گویند که وقتی به یک سالن بولینگ می روید در اختیارتان می گذارند.قیمت شان هم همان حوالی ۱۵تا ۲۰ هزار تومان است. ماجرای توپ های حرفه ای کمی فرق می کند. هر بازیکنی توپ شخصی خودش را دارد. و برای یک توپ حرفه ای بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان هزینه می کنند.
کفش بولینگ
ورزش بولینگ کفش مخصوص خودش را دارد. یکی به خاطر اینکه کفش های معمولی روی لاین سر نمی خورند. بعد هم چون کفش های معمولی کف سالن را کثیف می کنند و کیفیتش از بین می رود. بسته به اینکه چپ دست یا راست دست هستید کف یک لنگه از کفشتان یک کفی دارد تا روی لاین سر بخورید و پرتاب خوبی داشته باشید.
کفش های معمولی که در سالن های بولینگ هم بهتان می دهند ۱۵هزار تومان قیمت دارند. وقتی هم که برای بازی می روید ۵۰۰ تومان هزینه اجاره کفش برای یک ساعت است.
کفش های حرفه ای: ۸۰ تا ۳۰۰ هزار تومان قیمت دارند. یک حسن شان هم این است که می شود کفی مخصوص آن را وقتی کهنه می شود عوض کرد و یک کفی چسبی جدید چسباند.
پین بولینگ
پین همان ۱۰ هدف چوبی است که در انتهای لاین می بینیم. جنس این پین ها ابتدا تمام چوب بود ولی بعدها به خاطر جلوگیری از شکستگی آن ها روی شان لایه ای از فایبرگلاس تعبیه کردند.
طول شان ۲۵ سانتی متر است و ۱ کیلو و ۳۸۰ گرم وزن دارند. پین ها به صورت مثلثی و با فاصله ۲۰ سانتی متر از هم چیده می شوند. و همه امتیازات بسته به تعدادی پینی دارد که شما در هر بار می توانید بریزید.
سالن بولینگ
مجموعه های ورزشی به طور میانگین ۱۰ لاین برای بازی دارند و روی هر لاین حداکثر ۴ نفر می توانند بازی کنند. کف سالن کاملا پارکت است. قسمت میانی لاین تا یک سوم انتهایی را، روغن می زنند تا توپ سر بخورد. دو قسمت کناری لاین را هم کاتر یا اصطلاحا جوب می گویند که اگر توپ تان وارد آن شود از قسمت اصلی خارج شده و دیگر به پین ها برخورد نمی کند.
این فلش هایی هم که کف لاین می بینید برای هدف گیری بهتر است.برای هر ساعت بازی روی یک لاین ۲۰ تا ۲۶ هزار تومان باید هزینه کنید که بین تعداد نفرات تقسیم می شود.اگر هم عضو یکی از مجموعه های ورزشی شوید، حق عوضیت می پردازید و برای ساعت های بازی تخفیف می گیرید. فقط یادتان باشد که از قبل برای آخر هفته برنامه ریزی کنید و اگر می خواهید خوش بگذرانید یک لاین رزرو کنید، چون خیلی از باشگاه شلوغ هستند.
مانیتور بولینگ
مانیتورها همان صفحه امتیاز است. و برای هر بار ضربه زدن تعداد پین های ریخته شده، امتیازتان و سرعت توپی که پرتاب کردید را برایتان نشان می دهد. برای هر چهار نفری که بازی می کنند که در یک ردیف بازی می کنند، دو دوربین بالای لاین نصب شده است که این ها را محاسبه می کند.
تیبل بولینگ
تیبل یک ست کامل است، شامل دستگاهی که پین ها را می چیند، توپ ها را برمی گرداند و دستگاه دست خشک کن می شود .وقتی که توپ را پرتاب می کنید این دستگاه توپ های ریخته شده را جمع می کند و بعد از آن هم ۱۰ پین جدید برایتان می چیند.
توپ را هم از زیر لاین به دستگاهی که کنارتان است برمی گرداند. در انتهای تیبل هم یک دستگاه با باد سرد تعبیه شده است تا وقتی هنگام بازی دست تان عرق کرد با باد آن خشک کنید.ـ این دستگاه هایی هم که می بینید پشت ماجراست. که توپ ها را جمع می کند و دوباره می چیند. دو نفر هم همیشه آنجا مراقب هستند که اگر دستگاه ها گیر کرد درست شان کنند.
دستگاه سوراخ کردن توپ
وقتی بازی حرفه ای می شود هرکسی توپ های خودش را دارد. توپ های حرفه ای را که می خرند رویشان هیچ سوراخی ندارند. با این دستگاه و مته های مخصوصش که می بینید سه سوراخ به اندازه انگشت شصت و دو انگشت میانی روی توپ ایجاد می کنند.
ساک
ساک ورزشی و تجهیزات اضافه سلیقه ای است و هر کسی با توجه به بودجه اش هزینه می کند. برای ساکی مثل چیزی که در عکس می بینید باید بین ۱۰۰ تا ۳۰۰هزار می توان هزینه کرد. البته این ها جزو هزینه های ورزشکاران حرفه ای این رشته به حساب می آید.
کیسه توپ
کیسه توپ هم از آن تجهیزات ورزشکاران حرفه ای به حساب می آید و وقتی با یک توپتان می خواهید به سالن بروید دیگر لازم نیست تا ساک بزرگی را با خودتان حمل کنید.
کلودیوم
چون این ورزش با دست انجام می شود بیشترین آسیب را هم روی دست ها و انگشتان دارد. اول از همه اینکه ۳ انگشتی که با آن ها توپ را می گیرید بعد از مدتی تغییر فرم می دهند و زخمی شدنشان هنگام بازی کاملا طبیعی است.
برای اینکه آسیب و خراش های کوچک بازی را متوقف نکند از مایعی لاک مانند به نام کلودیوم استفاده می کنند. باند کوچکی روی ناحیه زخمی می گذارند و بعد ان را روی باند می مالند تا روی زخم ها را بگیرد.
روش بازی بولینگ
در هر لاین حداکثر ۴نفر می توانند بازی کنند. باید پشت خط شروع به ایستید و تا خط لب لاین که اصطلاحا به آن فُر لاین می گویند ۵ گام بردارید. این مسافت ۵ متر است و تعداد گام ها بسته خودتان است ولی فرم اصولی ۵ گام است. حواستان باشد که نباید پایتان را روی فُر لاین بگذارید چون خطاست و دستگاه صوت می زند.
پشت نقطه مرکزی می ایستید و توپ را به همین حالتی که در عکس می بینید در دست می گیرید و اماده پرتاپ می شوید. راست دست ها باید پای مخالف شان را بردارند تا در قدم آخر هم بتوانید همان پا را ستون کرده و توپ را بغلتانید.
در گام سوم توپ را کنار بدنتان می آورید.از انگشت اشاره تان هم برای هدف گیری استفاده می کنید. اولین ضربه اگر بین پین جلویی و دوم سمت راست بخورد اصطلاحا به آن پاکت می گویند و بهترین ضربه است با یک حرکت همه توپ ها را مثل دومینو جمع می کنید.
اما اگر سمت چپ هد پین ( یا همان پین جلویی) بخورد به اصطلاحا بروکلی می گویند ، احتمال ریزش همه توپ ها کمی پایین می آید و ممکن است که دو تا از ۱۰پین بماند که اصطلاحا می گویند گشاد داده یا سپیلت داده.
با شنیدن این اصطلاحات فکر نکیند که بازی سختی است با چند بار پرتاب دست تان می آید ماجرا از چه قرار است.
۱۰ نکته درباره ورزش بولینگ
۱- تمرکز و کنترل حرکات و برنامه ریزی دقیق حرکتی
آماده سازی کامل ذهن و جسم برای شروع یک بازی خوب و اصولی نوشتن برنامه ای جهت کنترل حرکات در منزل و محل کار و یا ….
پوشیدن لباس راحت جهت انجام حرکات ورزشی بولینگ.
مطالب نوشته شده میتواند در این زمینه باشد:
– زمانبندی حرکتی
– وضعیت دست مخالف در زمانبندی حرکتی و پرتاب توپ
– تمرکز کامل چشم برروی نشانه های روی خط در هنگام پرتاب بجای نگاه کردن مسیر حرکت تا رسیدن به خط فول لاین.(به اصطلاح دیگر نگاه کردن زیر پا)
– تعادل بدن در تمام مدت زمان حرکت تا پرتاپ توپ و جدا شدن توپ از دست .
۲- یادداشت امتیازات و مدیریت حرکتی
در این خصوص می بایست در ابتدا نسبت به آشنایی وضعیت مسیر حرکت بازی،نوع زمین ، میزان سر خوردن و مدیریت زمانبندی حرکتی(TIMING) دقت کافی و کامل را انجام دهید. برای لمس دقیق وضعیت امتیازات بدست آمده و مشخص شدن میزان کنترل در پرتاپ توپ و یکنواخت بازی کردن بهتر است نسبت به تهیه دفترچه یادداشتی اقدام نموده که از این دفترچه بابت ثبت امتیازات کسب شده با ذکر تاریخ تمرین استفاده نمائید .
۳- آمادگی جسمانی قبلی
در زمان شروع بازی خیلی مهم است که نسبت به انتخاب وزن مناسب توپ با توجه به توانایی خود اقدام نمایید، چراکه بازی بولینگ ورزشی بسیار سنگین بوده و در زمان انجام حرکتی این ورزش انرژی بسیار زیادی از شما مصرف می شود در نتیجه انتخاب وزن مناسب توپ می تواند بسیار مفید واقع گردد که شما در زمان انجام بازی دچار خستگی کمتر و در نتیجه لذت بیشتر از انجام بازی را برای شما در بر داشته باشد.
۴- دست مخالف بازی در وضعیت مناسب
در ورزش بولینگ جهت هدایت بهتر توپ با توجه به اینکه حرکت پاندولی دستی که توپ را گرفته است صورت میگیرد بنابراین بسیار مهم است که در جهت هدایت دقیق تر نسبت به نگه داشتن آرنج در نزدیکی بدن(دستی که توپ را حمل میکند) اقدام نمایید،چرا که این موضوع در کنترل بهتر در پرتاب و ایجاد تعادل بسیار مفید خواهد بود.
در ورزش بولینگ سمت مخالف بدن که توپ را حمل میکند وظیفه بسیار مهمی نسبت به حفظ تعادل و کنترل تعادل بدن را دارا میباشد که این عملیات در خصوص کنترل در پرتاپ ۵۰ % بعهده دست مخالف دست حمل کننده توپ و موقعیت قرارگیری آن در آن زمان میباشد .
۵- یکی دیگر از مواردی که می تواند در حرکت صحیح موثر واقع شود جلو بودن پای مخالف در انتهای مسیر حرکت و حرکت زانوی پای مخالف می باشد؛ دقیق تر بگوییم در زمان حرکت جهت پرتاب توپ بایستی مواردی بشرح ذیل را جهت وارد آمدن کمترین فشار ممکن به بدن را در نظر گرفت:
* در زمان پرتاب توپ و رها شدن بایستی کنترل کامل تعادل جهت هدایت توپ به مسیر دلخواه وجود داشته باشد.
* حرکت پاندولی دست برای ایجاد سرعت و حرکت رو به جلو توپ در مسیر لاین بازی تا رسیدن به پین ها بایستی حالت آزاد و تحت کنترل داشته باشد.
* جلو بودن پای مخالف در زمان پرتاپ توپ بطور مثال افرادی که با دست راست توپ را پرتاپ میکنند بایستی پای چپ خود را در زمان رها شدن توپ از دست ، جلو قرار دهند .
* جهت کم شدن فشار حاصله از وزن توپ در زمان پرتاپ برروی ستون فقرات بهتر است بجای خم شدن برروی شکم از خم کردن مفصل زانو برای کم کردن فاصله توپ با زمین استفاده نمود .
۶- گام بعدی که در طی شروع بازی در مر حله اول برای رها کردن توپ بایستی به آن توجه گردد حرکت سر خوردن یا SLIDE در آخرین مرحله TIMING میباشد که باعث کنترل بهتر در هنگام پرتاب توپ ،سرعت بیشتر و قدرت چرخش توپ میگردد و بایستی این نکته را نیز در نظر گرفت که با توجه به تعداد قدم های حرکتی و طول قدم های برداشته شده همیشه بعد از اتمام SLIDE نباید پای بازیکن از خط فول لاین عبور کند.
۷- مورد بعدی در کنترل پرتاب توپ ادامه دادن حرکت پاندولی دست حمل کننده توپ به سمت جلو و بالا میباشد که به آن FOLLOW THROUGH می گویند . که این حرکت باعث کنترل بیشتر در هدایت توپ بسمت نقطه مورد نظر می باشد.
۸- از دیگر مواردی که در پرتاب صحیح توپ می تواند موثر باشد تمرکز بر روی نقطه پرتابی مورد نظر برای کنترل بهتر و هدا یت در مسیر مناسب میباشد . در نتیجه در می یابیم که کنترل مسیر حرکت و تمرکز روی نقاط پرتابی مورد نظر هدایت توپ بر روی مسیر و جهت مناسب برای بدست آوردن نتیجه بهتر حائز اهمیت می باشد.
۹- تمرین، تمرین، تمرین
پیدا کردن یک همبازی آگـاه جهت نگـاه کـردن به مسیر حرکت توپ بـر روی خط و انجام اصولی حـرکات پرتـاب و یـا استفاده از دوربین جهت ثبت و ضبط حرکات و کنترل آن می تواند درجهت بهتر شدن بازی و کنترل حرکات بسیار موثر باشد.
۱۰ – روحیه بازی و یا اصطلاحاً MENTAL GAME
با کنترل روحیه و استمرار در تمرین میتوانید به مرور زمان به نتایج بسیار بالاتری دست یابید و بایستی بازی را فقط از دید بازی دیده تا در شرایط نامناسب و در زمان از دست دادن موقعیت ها در پرتاپ توپ و کسب امتیاز روحیه خود را کنترل نموده و نسبت به جبران امتیاز از دست رفته اقدام نمائید.
در ورزش بولینگ بخش حفظ و کنترل روحیه ورزشی و آگاهی کامل ذهنی از ورزش بولینگ میتواند بسیار مفید واقع گشته و باعث رشد ورزشکار در جهت کسب امتیازات بالاتر کمک نماید .
منبع: دانشچی
